"... określenie "obrona cywilna" oznacza wypełnianie wszystkich lub niektórych zadań humanitarnych, mających na celu ochronę ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych lub klęsk żywiołowych i przezwyciężanie ich bezpośrednich następstw, jak również zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania ..."
Protokół Dodatkowy do Konwencji Genewskich z dnia 12 sierpnia 1949r.
dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych

Jedną z najważniejszych funkcji współczesnego państwa jest zapewnienie swoim obywatelom podstawowych warunków ochrony przed ewentualnymi, niebezpiecznymi skutkami klęsk żywiołowych, katastrof oraz innymi zdarzeniami, powodowanymi siłami natury, celową działalnością człowieka w tym także wojną.
Funkcja ta jest realizowana poprzez realizację zadań " obrony cywilnej " i skierowana jest na ochronę ludności, ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny, jak również współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska i usuwaniu ich skutków.
Zadaniami obrony cywilnej są również ochrona zakładów pracy, urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury i obejmują w szczególności:

• wykrywanie zagrożeń oraz ostrzeganie i alarmowanie;
• organizowanie ewakuacji ludności;
• zaopatrzenie ludności w sprzęt i środki ochrony indywidualnej;
• organizowanie i prowadzenie akcji ratunkowych;
• udzielanie poszkodowanych pomocy medycznej;
• walka z pożarami;
• organizowanie doraźnych pomieszczeń i zaopatrzenia dla poszkodowanej ludności;
• ochrona żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania;
• zabezpieczanie dóbr kultury, urządzeń użyteczności publicznej i ważnej dokumentacji;
• przygotowanie budowli ochronnych;
• zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia;
• przygotowanie oraz prowadzenie likwidacji skażeń i zakażeń;
• doraźne przywracanie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym pomocy w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody;
• doraźną pomoc w przywracaniu i utrzymaniu porządku na obszarach dotkniętych klęskami żywiołowymi;
• doraźną pomoc w grzebaniu zmarłych.

Zadania obrony cywilnej w okresie pokoju obejmują:

• działalność planistyczną i prace organizacyjne;
• działalność szkoleniową i upowszechniającą w zakresie obrony cywilnej;
• przygotowanie ludności do uczestnictwa w powszechnej samoobronie.

Zadania w okresie pokoju, to również współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz w usuwaniu ich skutków, które realizowane są przez inne podmioty reagowania.